Impressie van de bespreking op zaterdag 30 oktober
Ds. W.L. de Graaff opent de bijeenkomst met het lezen van enkele verzen uit Genesis 3 en een korte overdenking. Mens, waar ben je, vraagt God in deze verzen. God vraagt: waar bevinden jullie je nou eigenlijk, waar staan jullie? Die vraagt mag je ook aan elkaar stellen. Dan kun je bij elkaar gaan staan en onderzoeken hoe je samen verder gaat.
In de bespreking worden de hoofdstukken B en C van de kerkorde unaniem vastgesteld. Een wijziging in hoofdstuk C met betrekking tot de registratie van kerkleden wordt overgenomen. De tekst ging uit van twee soorten leden: doopleden en belijdende leden. Andere geregistreerde leden kent de kerk niet. De Nederlands Gereformeerde predikant Jan Mudde vindt dat wringen. Hij verwijst naar de kerkorde van de PKN: ‘De PKN biedt ook ruimte aan de registratie van gastleden, niet-gedoopte kinderen of anderen die blijk geven van verbondenheid met de gemeente’. Zijn voorstel wordt overgenomen: ook anderen leden die met de gemeente verbonden zijn, kunnen in de kerkelijke registratie worden opgenomen.
Nieuwe regio-indeling.
De regio-indeling van de fusiekerk is intussen op papier rond en met kerken regio’s en classes besproken. Deze nieuwe indeling wordt in deze zitting unaniem vastgesteld. Kerken mogen elkaar in de nieuwe regio’s al opzoeken en overleg voeren. Tegelijk moet de huidige structuur vanwege de formele processen en besluitvormingstrajecten in stand blijven totdat de fusie een feit is. Ook werd met vereende krachten een formulering gevonden om de relatie aan te geven tussen een gemeente die een besluit wil nemen dat afwijkt van de kerkorde en de regiogemeenten. In de kerkorde wordt opgenomen dat zo’n gemeente voorafgaand aan het besluit verantwoording aflegt in de regio.
Er is een handreiking in de maak hoe je praktisch de overgang naar de nieuwe indeling kunt maken. Deze wordt begin 2022 verwacht.
Voortgang nieuw kerkgenootschap
De GKv kampt met een zeer uitdagend probleem in de pensioenvoorziening van predikanten. Er is een gat van ruim 40 miljoen euro. Er wordt aan een oplossing gewerkt, maar de materie is zeer complex. Pas na de oplossing kunnen de pensioenvoorzieningen van beide kerken geïntegreerd worden. Dit probleem kan zelfs de fusiedatum van de kerken beïnvloeden: de voorgenomen fusiedatum is 1 maart 2023. De pensioen-problematiek zou er echter toe kunnen leiden dat de fusie later ingaat.
Hoewel de pensioenvoorziening geen formele bevoegdheid van de synode is, kwam een brainstormgroepje van enkele afgevaardigden in de loop van de zitting met enkele ideeën om het pensioenprobleem op te lossen. Een eenmalige extra afdracht in 2022 kan in de jaren erna leiden tot een beperktere afdracht. Kerken zouden die afdracht kunnen doen vanuit verhypothekering van gebouwen, vanuit het vermogen, vanuit een extra beroep op de gemeente, vanuit legaten, etc. Een kerk zou zelf de ‘terugverdientijd’ kunnen bepalen.
Eerherstel professoren Veenhof en Jager
De generale synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt betuigt in de middagzitting spijt over de ordemaatregelen die in het verleden zijn genomen tegen de professoren Veenhof en Jager. Beide hoogleraren gingen als gevolg van de breuk in de GKv in 1967 met vervroegd emeritaat, zij kregen eervol ontslag. Twee jaar later ontzegde de synode van Hoogeveen de beide professoren echter het recht om als lid met een raadgevende stem zitting te hebben in de senaat van de toenmalige Theologische Hogeschool. Daardoor ontstond de indruk van leertucht bij hen. Synode-voorzitter Melle Oosterhuis: ‘Door de vraagtekens die werden geplaatst bij de confessionele betrouwbaarheid van deze hoogleraren, ging er een streep door het koesteren van de herinnering aan deze voorgangers. Hoe lang het ook geleden is, dat wordt nooit verleden tijd. Het was een publieke ontering. We voelen ons geroepen nu spijt te betuigen en recht te doen aan hun naam en eer.’ De aanwezige familieleden reageerden met dankbaarheid op de spijtbetuiging van de synode en het postume eerherstel voor beide professoren.